ҚАЗАҚСТАН: ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ САЯСИ ШЫНДЫҚ

САЙЛАУ ДЕМОКРАТИЯСЫНЫҢ ЭТИКАСЫ: ПРОЦЕДУРАЛАР ЖӘНЕ ҚҰНДЫЛЫҚТАР

Том 86 № 2 (2024), ҚАЗАҚСТАН: ҚАЗІРГІ ЗАМАНҒЫ САЯСИ ШЫНДЫҚ
Том 86 № 2 (2024)
2024-06-28

Авторлар

Аңдатпа

Қазіргі саяси теорияда әлеуметтік-саяси жүйелердің бірқатар типологиялары ұсынылған. Олардың арасындағы суайрық сызықтарын әртүрлі негіздер бойынша жүргізуге болады. Олардың ішіндегі ең принциптісі-демократияның аксиологиялық және процедуралық негіздеріне қатысты ұстанымдардың айырмашылығы. Платон-аристотельдік түсініктен бастау алатын көзқарасты ұстанушылар демократияның кез-келген түрінде оның билік-құқықтық институттары ортақ игілікке қол жеткізуге және белгілі бір құндылық постулаттары мен моральдық нормаларға сәйкес келуге бағытталуы керек деген ережені қорғайды. Екінші көзқарасты жақтаушылар әртүрлі жеке және топтық мүдделер арасындағы қайшылықтарды сақтай отырып, қоғамдық келісімге қол жеткізу үшін арнайы әзірленген демократиялық процедуралардың басымдығын қолдайды. Мақалада демократияның аксиологиялық және процедуралық-институционалдық негіздерінің арақатынасының диалектикасын ашуға тырысады.

Түйін сөздер: демократия, әділеттілік, сайлау, адам құқықтары, бостандықтар