Аңдатпа

Аңдатпа. Мақала авторы миф, ең алдымен, "адам және әлем" қарым-қатынасының бірлігін түсінудің nарихи бастапқы тәсілі және мифология (мифопоэтика) рухани мәдениеттің ең көне түрі, өркениет пайда болған және алғашқы жинақтау процесі жүріп жатқан кландық дәуірдегі адамдардың көптеген ұрпақтарының ұжымдық шығармашылығының өнімі болып табылатын әлеуметтік-мәдени тәжірибе.

Миф жалпы ұжым мен табиғат арасындағы тепе-теңдікті орнатады. Мифте шынайы және табиғаттан тыс арасында ешқандай айырмашылық жоқ, сондықтан миф қоғамдағы шынайы рулық қатынастарды идеалды мифологиялық бейнелермен аяқтап, адам мен табиғат арасындағы "тұңғиықты" толтырады, яғни.олардың арасында бірлік құру.

Тарихи құбылыс ретінде мифопоэтикалық сана кезеңінің өзіндік ерекшелігі қанмен байланысты қатынастар принципімен сипатталады және оған тұтастық беретін бүкіл мифология жүйесін құрудың онтологиялық "қайнар көзі" болып табылады.

Тарихтың кейінгі дәуірлерінде архаикалық адамның өмірлік қызметі табиғи түрде көркем бейнелеудің жаңа түрі – авторлық поэзияның қалыптасуына әкелді. 1 ғасырда көшпелілер мәдениетінің әлемдік қатынастар тарихында дүниетанымдық рефлексияның жаңа субъектілері – кәсіби шешендердің, рапсодистер мен бардтардың касталары – ақындар, жыраулар, күйшілер, т.б.

Жыраулардың дамуының негізгі кезеңдері оның семантикалық негіздері өзіндік иерархиялық жүйені құрайды, оның ерекшеліктері дүниетаным рефлексінің іргелі этикалық-онтологиялық парадигмаларының құрылуымен анықталады.

Түйін сөздер: миф, мифопоэтика, архаикалық дүниетаным, ғалам, онтология, этика, ырым, біртұтас болмыс, уақыт, кеңістік, жыраулар поэзиясы, дәстүрлі мәдениет.