МИФОЛОГИЯНЫ ЗЕРТТЕУДІҢ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
DOI:
Как цитировать
Аңдатпа
Мақалада мифологияға тән негізгі әдіснамалық тәсілдер мен тұжырымдамаларды бағалауға мүмкіндік беретін мифтің жалпы сипаттамалары қарастырылады. Философиялық және әдеби тәсілдердің синтезі зерттеліп отырған ұғымдардың көптеген қырларын көруге және оларды қолдануға мүмкіндік береді. Жүргізілген зерттеулер бұл мәселеге қатысты әдеби-философиялық көзқарастарды біріктіреді, өйткені мифология бөлінбейтін синтетикалық бірлік және іргелі метафизикалық: өмір, өлім, тағдыр мәселелеріне шоғырланған. Мифология түсініксіз нәрсені неғұрлым түсінікті етіп жеткізуді біледі. Мифтерде әр түрлі құрылымдарды олардың кертартпалығына байланысты анықтау оңай.
Көне ғасырдан бері қалыптасып келе жатқан мифологиялық сана қазіргі кезде рухани мәдениеттің маңызды бір бөлігі болып табылады. Дүниежүзі халықтарының мифтері ғылыми зерттеулердің бастысы болып, тарихи-салыстырмалы тұрғыдан қарастырыла бастағаннан бері мифтердің де түрлі қоғамдық-әлеуметтік сатылары, тарихи деңгейлері, түрлері мен тақырыптық санасы болатыны анықталды.
Түйін сөздер: миф, философия, дін, фольклор, мифологиялық сана, дүниетаным, ғарыш, уақыт.
Библиографические ссылки
Әдебиеттер тізімі
Қасқабасов С. Ойөріс. – Алматы: «Жібек Жолы», 2009. – 303 б.
Ошақбаева Ж.Б. Мифологиялық сана – рухани мәдениеттің маңызды бір бөлігі // Адам әлемі. – №2. – 2020. – С.140-149.
Пашинина Д.П. Смыслы мифа: мифология в истории и культуре. Сборник в честь 90-летия профессора М.И. Шахновича. Серия «Мыслители». Выпуск № 8. – СПб.: Издательство Санкт-Петербургского философского общества, 2001. – C. 300.
Сейфуллин С. Шығармалар. Алты томдық. 6-том. Алматы, 1964. –70 б.
Мелетинский Е.М. Поэтика мифа. – М.: Главная редакция восточной литерату-ры издательства «Наука», 1976. – 407 с.
Лосев А.Ф. Диалектика мифа. М.: «Мысль», 2001. – 558 с.
Уахатов Б. Қазақтың халық өлеңдері. – Алматы, 1974. – 44-45-б.
Қондыбай C. «Арғы қазақ мифологиясы». Бірінші кітап. –Алматы: Дайк-Пресс, 2004. – 512 б.
Ойзерман Т.И. Вопросы философии, 1967.– № 4. – С.118.
Турсунов Е.Д. Древнетюркский фольклор: истоки и становление. - Алматы: Дайк-Пресс, 2001. – 172 с.
Шеллинг Ф. Сочинения в двух томах. Т. 2 / Пер. с нем. – М.: Мысль, 1989. – 636 с.
Гегель Г. Феноменология духа / Пер. с нем. – М.: Академический проект, 2008. – 768 с.
Лосев А. Ф. Мифология // Философская энциклопедия: в 5 т. Т. 3 – М.: Советская энциклопедия, 1964. – С. 457-467.
Щеглик М.В. Религиозный миф как непременное условие существования человеческого общества // Философия, социология и культурология. Известия Томского политехнического университета, 2009. Т.314, №6. – С.79-82.
Потебня А.А. Слово и Миф. – М.: Правда, 1989.– 240 б.
Transliteration
Qasqabasov S. Oiorіs. [Thought field] – Almaty: «Zhіbek Zholy», 2009. – 303 b.
Oshaqbayeva Zh.B. Mifologiyalyq sana – ruhani madeniettіn manyzdy bіr bolіgі [Mythological consciousness is an important part of spiritual culture] // Adam alemі. – №2. – 2020. – S.140-149.
Pashinina D.P. Smysly mifa: mifologiya v istorii i kul'ture [Meanings of myth: mythology in history and culture]. Sbornik v chest' 90-letiya professora M.I. Shahnovicha. Seriya «Mysliteli». Vypusk № 8. – SPb.: Izdatel'stvo Sankt-Peterburgskogo filosofskogo obshchestva, 2001. – s. 300.
Sejfullin S. Shygarmalar. 6 tomdyq [Collection of 6 volumes]. Almaty, 1964, 6-t.,70-b.
Meletinski E.M. Poetika mifa [Poetics of myth]. – M.: Glavnaya redakciya vostochnoi literatury izdatel'stva «Nauka», 1976. – 407 s.
Losev A.F. Dialektika mifa [Dialectic of myth]. M., «Mysl'», 2001. – 558 s.
Uahatov B. Qazaqtyn halyq olenderі [Kazakh folk songs]. – Almaty, 1974. – 44-45-b.
Qondybai C. «Argy qazaq mifologiyasy» [Ancient Kazakh mythology]. Bіrіnshі kіtap. –Almaty, Daik-Press, 2004. – 512 b.
Oizerman T.I. Voprosy filosofii [Philosophy questions], 1967.– № 4. – S.118.
Tursunov E.D. Drevnetyurkskii fol'klor: istoki i stanovlenie [Ancient Turkic folklore: origins and formation]. - Almaty: Daik-Press, 2001. – 172 s.
Shelling F. Sochineniya v dvuh tomah [Works in two volumes]. T. 2 / Per. s nem. – M.: Mysl', 1989. – 636 s.
Gegel' G. Fenomenologiya duha [Phenomenology of spirit] / Per. s nem. – M.: Akademicheskii proekt, 2008. – 768 s.
Losev A. F. Mifologiya [Mythology] // Filosofskaya enciklopediya: v 5 t. T. 3 – M.: Sovetskaya enciklopediya, 1964. – S. 457-467.
Sheglik M.V. Religioznyi mif kak nepremennoe uslovie sushchestvovaniya chelovecheskogo obshestva [Religious myth as an indispensable condition for the existence of human society] /Filosofiya, sociologiya i kul'turologiya. Izvestiya Tomskogo politekhnicheskogo universiteta, 2009. T.314, №6. S.79-82.
Potebnya A.A. Slovo i Mif [Word and myth]. – M.: Pravda, 1989.– 240 b.
