Аңдатпа

Мақала Мартин Лютердің ең жақын серіктесі Филипп Меланхтонның теологиялық және философиялық қызметіне арналған. Мақалада Меланхтонның қысқаша өмірбаяны келтірілген. Оның Реформация дәуіріндегі негізгі дін мәтіндерін құруға қосқан елеулі үлесі, атап айтқанда Аугсбург діні, Шмалькальден артикулдары, Катехизистер және т.б. Келісім формуласы деп аталған еңбектері талданған. Жалпы Батыс философиясы  тарихында Жаңа дәуірде, ағарту дәуіріне дейін,барлық философиялық ілімдер  негізінен Меланхтонның еңбектерімен байланысты деп саналады. Дильтейдің Меланхтонның «theologia naturalis» негізінде «XVII ғасырдың барлық гуманитарлық ғылымдары» қалыптасты деген «тезисі» белгілі. Жұмыста Меланхтон қазіргі заманғы Geisteswissenschaften – «рух туралы ғылымдардың» негізін қалаушы ғана емес, сонымен қатар заманауи жаратылыстану философиясының негізін қалаушылардың бірі екендігі көрсетілген. Ол өзінің «Initia doctrinae physicae» кітабында инерция принципін тұжырымдауға өте жақын келді, сонымен қатар универсумды математикалық тұрғыдан сипаттау мүмкіндігін талап етті. Германияда Меланхтонды «Praeceptor Germaniae» - Ұстаз немесе Германияның тәлімгерідеп атайтындығы кездейсоқ емес.

Түйін сөздер: Меланхтон, евангелиялық теология, Geisteswissenschaften, антропология, жаратылыстану философиясы.