Аңдатпа

Мақалада Платон мен Аристотельдің әлеуметтік философиялық көзқарастары жүйесіндегі «ең жақсы билік» қағидаты бойынша қоғамды басқару мәселесі қарастырылады. Бұл тұжырымдаманың негізгі анықтамалары ежелгі көрнекті ойшылдардың саяси теорияларында көрсетілген.

          Бұл мақаланың мақсаты-ежелгі философтардың әлеуметтік Авангард мәселесіне деген көзқарасын талдау. Ежелгі философиядағы бұл мәселе, ең алдымен, оның ең көрнекті екі өкілінің: Платон мен Аристотельдің еңбектерімен ұсынылған. Екі ойшыл да «әлеуметтік авангард» ұғымын қолданбаған, ал оның дамуында жетекші рөл атқарған қоғамның алдыңғы бөлігі «үздік адамдар» терминімен көрсетілген. Мемлекет пен билік құрылымындағы ең жақсы адамдардың рөлін түсіну Платонның философиялық жүйесінде басты орын алады. Платон ең жақсы адамдарды философтар деп атайды. Бұл философтар, Платонның пікірінше, мемлекетте жетекші рөл атқаруы керек. Философтарға тән негізгі белгілерді бөліп көрсете отырып, Платон адам жанының үш негізгі қағидасы туралы пайымдаудан туындайды: ақылға қонымды, ақылға қонымсыз (қалаусыз) және рухтың қаһары (ашу). Философтың ойынша, бұл принциптер жеке адамға да, жалпы мемлекетке де тән.

Түйін сөздер: Платон, Аристотель, ақсүйектер, «ең жақсы билік», билік феномені,
билік.