Аңдатпа

Мақалада қазақ халқы сақтап қалған және пайдаланатын бірқатар ырымдардың философиялық негіздері қарастырылады. Қазіргі жаһандану жағдайында болашақ ұрпақты тәрбиелеуде ерекше орын алатын ырым-жырымдар жүйесін жандандыру және кеңейту өте маңызды. «Ырым» сөзінің мағынасы мен арақатынасы түсіндіріледі, сонымен қатар мәселені зерттеуге тарихнамалық және мәдени шолу жасалады.

Ырымшылдықтың діни және мифологиялық ішкі тақырыптары да ашылады, оның пайда болу тарихы, мәні мен мазмұны талданады. Авторлар қазақ халқында ғасырлар бойы қалыптасқан ырым-жырымдар жүйесі халқымыздың өмірінде, әдет-ғұрпында, әдет-ғұрпында және күнделікті өмірінде кең көрініс тапқанын атап өтеді. Ежелгі уақытта мұндай ырымдар өміршең болды, ұрпақтан-ұрпаққа беріліп, мифтік біліммен, мифтік аңыздармен байланысты болды.

Әлемдік мәдениеттердің ықпалынан қорғау үшін қазақ дәстүрлері мен ойлау жүйесін көрсету қажет. Сондықтан бүгінгі күні қазақ мәдениетінің кодексі болып табылатын салт-жоралар мен тыйымдарды жүйелеу маңызды. Мақалада ырымдардың қазіргі контекстегі рөлі, яғни олардың Қазақстандағы қазіргі өмір жағдайларына бейімделуі қарастырылады. Барлық уақытта адамзаттың басты міндеті адал, білімді, еңбекқор ұрпақты тәрбиелеу болады. Бұл міндет әр халықтың салт-дәстүріне сәйкес шешіледі, яғни. әр халық ғасырлар бойы өскелең ұрпақты тәрбиелеуде озық дәстүрлер мен әдет-ғұрыптарды қолданып, тексеріп, сұрыптап келген. Егер біз ырымдардың пайда болуы мен қалыптасу тарихына қарайтын болсақ, онда олардың адамдардың әл-ауқатынан, өмір салтынан туындағанын көреміз. Яғни, ырым ­- «халықтық педагогиканың күнделікті ережесі».

Түйін сөздер: қазақ ырымдары, тыйым салу, дін, миф, символ, мәдени код, рухани сана, ұлттық символ, дәстүрлер сабақтастығы, ұлттық құндылықтар жүйесі.