Аңдатпа

Азаматтық қоғамдастықтың қалыптасуы мемлекеттіліктің құрылу процесі негізінде жүреді және экономикалық, этникалық, тілдік, конфессиялық, қоныс аудару, демографиялық жоспарлары бойынша әртүрлі сипаттағы қауымдастықтар мен әлеуметтік топтар арасындағы байланыс жүйесін дамытуды қамтиды. Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, мемлекеттің маңызды қызметтерінің бірі барлық әлеуметтік топтар үшін түсінікті азаматтық дискурстың қалыптасуына ықпал ету болып табылады. Қауымдастықтың ерекшеліктеріне байланысты азаматтық дискурс ұлттық, конфессиялық дискурсқа сәйкес келуі немесе корпоративтік, топтық интегралдық сипатта болуы мүмкін. 2000-шы жылдардан бастап Қазақстанда (әлемдік трендтің көрсеткішіне де сәйкес) азаматтық дискурсқа заманауи адамды постсекулярлық әлемде - яғни, дін ауқымды түрде жеке тұлғалардың, әлеуметтік қауымдастықтар мен институттардың күнделікті өмірі мен практикасына қайта оралған әлемде бағдарлау қағидаттарын белгілейтін тұжырымдамалар белсенді түрде ене бастады. Осындай үлгідегі дискурстан туындаған байланыстарға толық қатысу үшін жеке тұлғаларға дінтанулық сауаттылық қажет. Оны қалыптастыру индивидтердің әлеуметтенуіне қатысатын институт ретінде білім беру жүйесіне жүктеледі. Мақалада Қазақстанның тәуелсіздік жылдарындағы әртүрлі даму кезеңдеріндегі мемлекеттік-конфессиялық қатынастардың принциптерін көрсететін тұжырымдамалардың болуы тұрғысынан қазақстандық азаматтық дискурстың трансформациясы қарастырылады. Авторлар азаматтық дискурстың қалыптасуы контекстінде білім беру жүйесінің алдында қандай мәселелер тұрғанына және оларды қалай шешетініне арнайы талдау жасайды.

Түйін сөздер: мемлекеттік-конфессиялық қатынастар, азаматтық дискурс, коммуникациялар, консолидация, Қазақстанның Тәуелсіздігі, дінтанулық сауаттылық, дінтанулық білім, діни білім.